هایپر هیدروز کف دست، یا تعریق بیش از حد در ناحیه دست‌ها، وضعیتی است که شاید در نگاه اول به‌عنوان مشکلی جزئی تلقی شود، اما این اختلال زندگی روزمره بسیاری از افراد را به چالشی واقعی تبدیل می‌کند. تصور کنید هنگام دست دادن با کسی یا گرفتن خودکار برای نوشتن، دستان شما به قدری خیس است که این فعالیت‌های ساده و معمول به لحظات پراضطراب و ناخوشایند بدل می‌شوند. در واقع هیپر هیدروز کف دست یا به اصطلاح تعریق زیاد کف دست، یک نارسایی در عملکرد طبیعی بدن است.
دلایل ایجاد هایپر هیدروز کف دست
در اینجا چهار دلیل مهم هایپر هیدروز کف دست اشاره شده است. هر کدام به طور خلاصه و مفید در پاراگرافی کوتاه آورده شده است:
عوامل ژنتیکی: بسیاری از افراد به دلیل وراثت و عوامل ژنتیکی به هیپرهیدروز کف دست دچار می‌شوند. این نوع تعریق معمولا در اعضای یک خانواده دیده می‌شود و بدون علت مشخصی به صورت موروثی منتقل می‌شود. وقتی سیستم عصبی سمپاتیک که کنترل فعالیت غدد عرق را بر عهده دارد، به‌طور غیرعادی و بیش از حد فعال شود، تعریق بیش از حد در نواحی خاصی مانند کف دست رخ می‌دهد. این رفتار سیستم عصبی در برخی خانواده‌ها بیشتر دیده می‌شود و تحقیقات نشان داده‌اند که یک ارتباط ژنتیکی در بین مبتلایان وجود دارد.
استرس و اضطراب: استرس و اضطراب، که می‌توانند موجب افزایش تعریق در نواحی مختلف بدن شوند، نقش عمده‌ای در هایپرهیدروز کف دست یا تعریق کف دست دارند. در شرایط استرس‌زا، سیستم عصبی سمپاتیک فعال‌تر می‌شود و میزان تعریق را به‌خصوص در کف دست افزایش می‌دهد. این نوع تعریق حتی می‌تواند به یک چرخه معکوس تبدیل شود، زیرا افراد به دلیل تعریق دستانشان مضطرب‌تر می‌شوند و همین اضطراب مجدداً تعریق را افزایش می‌دهد.
تغییرات هورمونی: برخی از تغییرات هورمونی مانند دوران بلوغ، بارداری و یا حتی یائسگی، می‌توانند موجب هایپر هیدروز کف دست شوند. این تغییرات هورمونی به‌خصوص با افزایش فعالیت غدد عرق مرتبط‌اند و می‌توانند منجر به افزایش تعریق کف دست شوند. در دوران‌های خاصی از زندگی که سطح هورمون‌های بدن تغییر می‌کند، غدد عرق ممکن است به فعالیت بیش از حد دچار شوند.
شرایط پزشکی خاص: برخی از بیماری‌ها و مشکلات سلامتی مانند پرکاری تیروئید و دیابت(تاثیر دیابیت در ریزش مو چیست)، ممکن است با هایپر هیدروز کف دست مرتبط باشند. در این شرایط، فعالیت غدد عرق به علت تغییرات هورمونی یا متابولیک بدن به شدت افزایش می‌یابد. به عنوان مثال، در پرکاری تیروئید، سرعت متابولیسم بدن افزایش می‌یابد و همین امر موجب افزایش فعالیت غدد عرق و تعریق بیش از حد می‌شود.
روش های درمان تعریق کف دست
درمان‌های مختلفی برای کنترل تعریق کف دست وجود دارد که هرکدام به نحوی می‌توانند به کاهش تعریق کمک کنند.
داروهای موضعی آنتی‌پرسپیرانت: استفاده از آنتی‌پرسپیرانت‌های موضعی با پایه کلرید آلومینیوم می‌تواند از تعریق زیاد جلوگیری کند. این مواد با بستن مجاری عرق مانع خروج عرق می‌شوند. این روش، به‌ویژه در موارد خفیف تا متوسط تعریق مؤثر است و باید به صورت منظم استفاده شود.
یونتوفورزیس: این روش شامل استفاده از جریان الکتریکی ضعیف است که از طریق آب به کف دست‌ها انتقال داده می‌شود. یونتوفورزیس، با مسدود کردن موقتی مجاری عرق، تعریق کف دست را کاهش می‌دهد. این روش نیاز به جلسات منظم دارد و عموماً در کلینیک یا در منزل با دستگاه مخصوص انجام می‌شود.
تزریق بوتاکس: تزریق بوتاکس به کف دست‌ها می‌تواند برای کاهش تعریق مؤثر باشد. بوتاکس با مسدود کردن سیگنال‌های عصبی که به غدد عرق می‌رسند، موجب کاهش تعریق می‌شود. هرچند تأثیر بوتاکس معمولاً چند ماه طول می‌کشد و سپس نیاز به تزریق مجدد دارد، اما برای بسیاری از افراد روشی بسیار کارآمد محسوب می‌شود.
داروهای خوراکی: برخی داروهای خوراکی مانند آنتی‌کولینرژیک‌ها با تأثیرگذاری بر روی سیستم عصبی، می‌توانند تعریق را کاهش دهند. این داروها معمولاً برای تعریق شدید تجویز می‌شوند، اما ممکن است عوارض جانبی مانند خشکی دهان و تاری دید داشته باشند.
انواع هایپر هیدروز
هایپرهیدروز فوکال
این نوع هایپر هیدروز که به آن هایپرهیدروز فوکال هم گفته می‌شود، به دلایل مشخصی ایجاد نمی‌شود و عمدتاً ژنتیکی است. در این حالت، تعریق معمولاً در نواحی خاصی از بدن مانند کف دست، کف پا، زیر بغل و صورت رخ می‌دهد.
در این نوع، سیستم عصبی سمپاتیک بدون نیاز واقعی بدن به تنظیم دما فعال می‌شود و باعث تعریق بیش از حد می‌گردد. این نوع هایپرهیدروز معمولاً در سنین کودکی و نوجوانی آغاز می‌شود و بسیاری از مبتلایان گزارش داده‌اند که این بیماری در اعضای خانواده آن‌ها نیز وجود دارد.
هایپرهیدروز با شرایط خاص پزشکی
این نوع هایپر هیدروز معمولاً نتیجه یک بیماری یا شرایط پزشکی خاص است و می‌تواند به تعریق بیش از حد در سراسر بدن منجر شود. علل شایع هایپرهیدروز ثانویه شامل بیماری‌هایی مانند دیابت، پرکاری تیروئید، چاقی، یائسگی، بیماری‌های عصبی و عفونت‌ها می‌شود.
برخی داروها نیز می‌توانند باعث هایپرهیدروز ثانویه یا تعریق کف دست شوند. این نوع تعریق معمولاً در سنین بالاتر و به صورت ناگهانی آغاز می‌شود و در مقایسه با هایپرهیدروز اولیه، به بخش‌های بزرگ‌تری از بدن گسترش می‌یابد.
سخن پایانی
هایپر هیدروز کف دست، که به معنای تعریق کف دست بیش از حد است، می‌تواند به‌عنوان یک چالش جدی در زندگی روزمره افراد تلقی شود. این وضعیت در فعالیت‌های ساده‌ای مانند دست دادن یا نوشتن تأثیر منفی می‌گذارد و احساس اضطراب را در فرد ایجاد می‌کند. عواملی مانند وراثت، استرس و اضطراب، تغییرات هورمونی و شرایط پزشکی خاص می‌توانند از دلایل اصلی این اختلال به شمار آیند.
وراثت نقش بسزایی در هایپر هیدروز کف دست مشکل دارد و برخی از افراد به دلیل فعالیت غیرعادی سیستم عصبی سمپاتیک دچار تعریق بیش از حد می‌شوند. همچنین، استرس و اضطراب می‌توانند موجب فعال‌تر شدن این سیستم و افزایش تعریق شوند. تغییرات هورمونی در دوران‌های خاص زندگی و مشکلات سلامتی مانند پرکاری تیروئید نیز می‌توانند به هایپر هیدروز منجر شوند.
بدرخشید. 