انواع جوش صورت یکی از شایع‌ترین مشکلات پوستی است که در سنین مختلف و تحت شرایط گوناگون ظاهر می‌شود. این عارضه معمولاً زمانی بروز می‌کند که منافذ پوست با چربی، سلول‌های مرده و باکتری‌ها مسدود می‌شوند و واکنش‌های التهابی ایجاد می‌کنند. عوامل متعددی مانند تغییرات هورمونی، رژیم غذایی ناسالم، استرس، استفاده از محصولات آرایشی نامناسب و حتی شرایط محیطی می‌توانند در شدت و نوع جوش‌ها نقش داشته باشند. شناخت دقیق علت جوش صورت، گامی مهم برای انتخاب روش درمانی مناسب و جلوگیری از ماندگاری جای آن بر پوست است. درک اینکه هر نوع جوش می‌تواند نشانه‌ای از یک مشکل درونی یا سبک زندگی نادرست باشد، به ما کمک می‌کند تا با نگاهی علمی‌تر و هدفمندتر به درمان آن بپردازیم.
انواع جوش صورت
جوش سرسفید(کومدون بسته): این نوع از انواع جوش زمانی ایجاد می‌شود که منافذ پوست توسط چربی و سلول‌های مرده مسدود می‌شوند، اما سطح آن بسته باقی می‌ماند. نتیجه‌ی آن برآمدگی کوچک و سفیدرنگی است که زیر پوست قرار دارد و هوا به آن نمی‌رسد. جوش‌های سرسفید اغلب در ناحیه پیشانی، گونه و چانه دیده می‌شوند و یکی از خفیف‌ترین نوع آکنه‌ها به حساب می‌آیند.
شست و شوی منظم با شوینده‌های ملایم و استفاده از محصولات حاوی سالیسیلیک اسید مفید است. لایه‌برداری ملایم نیز به باز شدن منافذ کمک می‌کند.
جوش سرسیاه(کومدون باز): برخلاف جوش‌های سرسفید، در این نوع، منفذ پوست باز می‌ماند و مواد داخل آن که شامل چربی و سلول‌های مرده هستند، در معرض هوا قرار گرفته و اکسید می‌شوند. این اکسید شدن باعث می‌شود که رنگ جوش تیره یا سیاه شود. جوش‌های سرسیاه بیشتر در نواحی چرب پوست مانند بینی دیده می‌شوند.
استفاده از ماسک‌های خاک رس، نوارهای پاک‌کننده بینی یا رتینوئیدها به کاهش این جوش‌ها کمک می‌کند. پاکسازی منظم پوست از چربی اضافه نیز ضروری است.
پاپول: پاپول‌ها جوش‌های قرمز و متورمی هستند که معمولاً دردناک‌اند و سطح چرکی ندارند. این نوع آکنه به دلیل التهاب بیشتر، نسبت به کومدون‌ها شدیدتر محسوب می‌شود و ممکن است در اثر تحریک یا فشار دادن بدتر شود. پاپول‌ها نشانه‌ای از واکنش التهابی بدن نسبت به تجمع باکتری در فولیکول مو هستند.
استفاده از کرم‌های ضدالتهاب مانند بنزوئیل پراکسید و رتینوئیدها توصیه می‌شود. از فشار دادن جوش‌ها پرهیز کنید تا التهاب بیشتر نشود.
پاسچول: انواع جوش صورت به نام پاسچول‌ها مشابه پاپول‌اند، اما دارای نوک سفید یا زرد چرکی هستند. این نوع جوش ترکیبی از التهاب و عفونت است و معمولاً با درد و قرمزی همراه است. فشار دادن این نوع جوش می‌تواند باعث پخش شدن عفونت و بدتر شدن وضعیت پوست شود.
درمان با کرم‌های آنتی‌باکتریال و داروهای ضدجوش موضعی موثر است. گاهی پزشک آنتی‌بیوتیک خوراکی نیز تجویز می‌کند.
ندول: ندول‌ها جوش‌های بزرگ، سفت و دردناکی هستند که در لایه‌های عمیق‌تر پوست شکل می‌گیرند. این نوع آکنه معمولاً به‌صورت یک توده زیرپوستی ظاهر می‌شود و درمان آن زمان‌برتر و دشوارتر از انواع سطحی‌تر جوش‌هاست. در صورت عدم درمان مناسب، ندول‌ها می‌توانند باعث ایجاد جای زخم دائمی شوند.
نیاز به درمان‌های تخصصی مانند آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی یا تزریق کورتون توسط پزشک دارد. از درمان‌های خانگی پرهیز کنید چون ممکن است بدتر شود.
کیست: کیست‌ها شدیدترین و عمیق‌ترین نوع جوش هستند که حاوی چرک بوده و اغلب بسیار دردناک‌اند. آن‌ها در عمق پوست شکل می‌گیرند و ممکن است از ترکیب چربی، سلول‌های مرده و باکتری ایجاد شوند. کیست‌ها معمولاً به درمان پزشکی نیاز دارند و در بسیاری موارد، جای زخم برجای می‌گذارند.
درمان آن معمولاً شامل داروهای قوی مانند ایزوترتینوئین یا تخلیه پزشکی است. برای جلوگیری از جای زخم، حتماً زیر نظر متخصص پوست اقدام شود.
کدام یک خطرناک تر است؟
در میان انواع جوش صورت، کیست‌ها خطرناک‌ترین نوع به شمار می‌آیند. این جوش‌ها معمولاً به‌صورت برآمدگی‌های بزرگ، نرم و پر از چرک در عمق پوست ظاهر می‌شوند و اغلب با درد زیاد همراه‌اند. از آنجا که کیست‌ها در لایه‌های زیرین پوست شکل می‌گیرند، درمان آن‌ها با محصولات معمولی خانگی ممکن نیست و معمولاً به داروهای قوی مانند ایزوترتینوئین یا تخلیه تخصصی توسط پزشک نیاز دارند. در صورت عدم درمان مناسب یا دستکاری، این جوش‌ها می‌توانند باعث ایجاد جای زخم‌های عمیق و ماندگار شوند که درمان‌شان هم دشوار و هم پرهزینه است.
پس از کیست‌ها، ندول‌ها در رده دوم از نظر شدت و خطر قرار می‌گیرند. ندول‌ها جوش‌هایی سفت، متورم و دردناک هستند که در عمق پوست تشکیل می‌شوند، اما برخلاف کیست‌ها، چرکی نیستند. این نوع جوش معمولاً به درمان‌های سطحی پاسخ نمی‌دهد و نیاز به مداخلات پزشکی دارد، از جمله مصرف آنتی‌بیوتیک خوراکی یا حتی تزریق کورتون توسط متخصص پوست. در صورت عدم درمان یا تحریک، ندول‌ها نیز می‌توانند منجر به باقی‌ماندن جای زخم یا تیرگی پوست شوند، به‌خصوص در پوست‌های تیره‌تر یا حساس‌تر. بنابراین، مراقبت و درمان به‌موقع این دو نوع جوش اهمیت زیادی دارد.
سخن پایانی
انواع جوش صورت شامل جوش‌های سرسفید و سرسیاه، پاپول، پاسچول، ندول و کیست است. جوش‌های سطحی‌تر مثل سرسفید و سرسیاه با شست‌وشوی مناسب و محصولات مراقبتی درمان می‌شوند، در حالی که پاپول و پاسچول به علت التهاب نیاز به کرم‌های ضدجوش و پرهیز از فشار دادن دارند.
در میان انواع جوش صورت، ندول‌ها و کیست‌ها خطرناک‌ترند زیرا در عمق پوست شکل می‌گیرند، دردناک‌اند و اغلب جای زخم به جا می‌گذارند. این دو نوع نیاز به درمان تخصصی دارند و معمولاً با داروهای قوی یا مداخلات پزشکی کنترل می‌شوند.
بدرخشید. 