موها بهعنوان یکی از مهمترین عناصر ظاهری انسان، نقشی اساسی در جلوهگری و ارتباطات اجتماعی ایفا میکنند. هنگامی که ریزش مو به هر دلیلی آغاز میشود، معمولاً با نگرانی و جستجوی راهحل همراه است. این موضوع نهتنها یک مسئله زیبایی، بلکه یک چالش روانی نیز محسوب میشود که بسیاری از افراد را به فکر یافتن علتها و راهکارهای مناسب برای جلوگیری از آن میاندازد. در ادامه مقاله به بررسی انواع ریزش مو میپردازیم.
انواع ریزش مو
طاسی الگوی مردانه و زنانه
ریزش مو به اصطلاح آندروژنیک یا طاسی یکی از شایعترین انواع ریزش مو است که بیشتر در مردان و زنان در سنین مختلف مشاهده میشود. این نوع ریزش معمولاً به عوامل ژنتیکی و هورمونی مرتبط است و به دلیل حساسیت فولیکولهای مو به هورمون دیهیدروتستوسترون(DHT) رخ میدهد. در مردان، طاسی الگوی مردانه معمولاً از شقیقهها یا تاج سر شروع میشود و در زنان بهصورت کمپشتی موها در بالای سر دیده میشود.
علائم این نوع از انواع ریزش مو معمولاً بهصورت تدریجی ظاهر میشوند. در مردان، موها بهمرور زمان نازکتر و کوتاهتر شده و در نهایت فولیکولها غیر فعال میشوند. در زنان، ریزش بهصورت یکنواختتر است و اغلب با کاهش تراکم مو در قسمت مرکزی سر همراه است. این نوع ریزش اغلب دائمی است و بدون درمان مناسب ممکن است پیشرفت کند.
ریزش موی تلوژن افلوویوم
ریزش مو تلوژن افلوویوم نوعی از انواع ریزش مو زنانه و مردانه است که معمولاً در پاسخ به یک رویداد استرسزا، بیماری شدید، یا تغییرات هورمونی رخ میدهد. در این وضعیت، درصد بیشتری از موها وارد مرحله استراحت(تلوژن) چرخه رشد مو میشوند و بهطور ناگهانی میریزند. این نوع ریزش موقت است و معمولاً با بهبود عامل محرک، موها دوباره رشد میکنند.
از علائم این نوع از انواع ریزش مو میتوان به ریزش شدید و ناگهانی موها اشاره کرد که بهصورت کلی یا پراکنده در سراسر پوست سر رخ میدهد. افراد معمولاً متوجه موهای بیشتری در شانه، بالش یا هنگام شستشو میشوند. این وضعیت ممکن است چند هفته تا چند ماه پس از رویداد محرک آغاز شود و در اغلب موارد با کاهش عامل استرسزا بهبود مییابد.
ریزش موی سکهای
ریزش موی آرهآتا، که به نام ریزش موی سکهای نیز شناخته میشود، نوعی از انواع ریزش مو زنانه و مردانه است که به دلیل حمله سیستم ایمنی بدن به فولیکولهای مو ایجاد میشود. این نوع ریزش معمولاً بهصورت نواحی گرد یا بیضیشکل بدون مو بر روی پوست سر یا سایر بخشهای بدن دیده میشود. اگرچه علت دقیق آن هنوز مشخص نیست، عوامل ژنتیکی و سیستم ایمنی بدن نقش مهمی دارند.
علائم این نوع از انواع ریزش مو شامل ظهور ناگهانی نواحی بدون مو در پوست سر، ابروها، یا سایر بخشهای بدن است. این نواحی معمولاً بدون درد و التهاب هستند و پوست زیرین طبیعی به نظر میرسد. در موارد شدیدتر، ممکن است تمام موهای بدن ریخته شود، که به آن آلوپسی توتالیس یا یونیورسالیس گفته میشود.
ریزش موی کششی
ریزش موی کششی یکی دیگر از انواع ریزش مو زنانه و مردانه است که به دلیل کشیدن یا فشار مداوم به فولیکولهای مو رخ میدهد. این وضعیت بیشتر در افرادی که از مدلهای موی محکم مانند دماسبی، بافتهای تنگ، یا استفاده مداوم از ابزارهای حالتدهی مو استفاده میکنند، دیده میشود.
علائم این نوع از انواع ریزش مو شامل نازک شدن موها در مناطقی است که تحت فشار بیشتری قرار گرفتهاند، مانند اطراف خط رویش مو یا پشت سر. در صورت ادامه یافتن این فشار، فولیکولها ممکن است آسیب ببینند و منجر به ریزش دائمی شوند. از نشانههای دیگر میتوان به سوزش یا درد در پوست سر اشاره کرد.
ریزش موی ناشی از بیماریهای پوستی
بیماریهای پوستی نیز میتوانند یکی از دلایل انواع ریزش مو باشند. عفونتهای قارچی، مانند کچلی سر، یا شرایطی مانند پسوریازیس پوست سر و درماتیت سبورئیک میتوانند به آسیب فولیکولهای مو و در نتیجه ریزش آنها منجر شوند. این نوع ریزش معمولاً با درمان بیماری زمینهای بهبود مییابد.
علائم این نوع از انواع ریزش مو زنانه و مردانه بسته به بیماری زمینهای متفاوت است. در عفونتهای قارچی، ممکن است نواحی دایرهای بدون مو همراه با قرمزی، خارش و پوستهریزی دیده شود. در بیماریهایی مانند پسوریازیس، ضایعات پوستی ضخیم و قرمزرنگ ممکن است فولیکولها را تحت تأثیر قرار دهند. اگرچه این نوع ریزش موقت است، اما عدم درمان میتواند آسیبهای دائمی ایجاد کند.
ریزش موی ناشی از شیمیدرمانی
شیمیدرمانی یکی از درمانهای انواع سرطان مانند سرطان سینه، سرطان خون و… است که میتواند به ریزش شدید و موقتی مو منجر شود. داروهای شیمیدرمانی با تأثیر بر سلولهای در حال تقسیم سریع، از جمله سلولهای فولیکول مو، باعث توقف رشد موها میشوند. این نوع ریزش موقت است و معمولاً پس از پایان درمان، موها مجدداً رشد میکنند.
علائم این نوع از انواع ریزش مو شامل ریزش ناگهانی و شدید موها در کل سر یا بدن است. موها ممکن است در دستههای بزرگ ریخته شوند و پوست سر بهسرعت کاملاً بیمو شود. پس از پایان درمان، موها معمولاً در عرض چند ماه دوباره رشد میکنند، اگرچه ممکن است با تغییر در رنگ یا بافت همراه باشد.
درک و شناخت انواع ریزش مو زنانه و مردانه برای تشخیص صحیح و انتخاب درمان مناسب و تست سلامت مو ضروری است. این آگاهی به افراد کمک میکند تا با استفاده از راهکارهای مؤثر، سلامت و زیبایی موهای خود را بازیابی کنند.
سخن پایانی
برخی دیگر از انواع ریزش مو شامل ریزش موی کششی، ناشی از فشار و مدلهای موی محکم، و ریزش موی ناشی از بیماریهای پوستی مانند عفونت قارچ پوستی یا پسوریازیس است. این شرایط به فولیکولهای مو آسیب میزنند و در صورت درمان نشدن ممکن است به ریزش دائمی منجر شوند. شیمیدرمانی نیز میتواند باعث ریزش شدید و موقتی مو شود که معمولاً پس از پایان درمان رشد میکند.
علائم این انواع ریزش مو شامل نازک شدن موها در نواحی تحت فشار یا ایجاد ضایعات پوستی و ریزش گسترده پس از شیمیدرمانی است. شناخت دقیق این علائم و مراجعه به متخصص میتواند در کاهش تأثیرات منفی ریزش مو و بازیابی سلامت موها مؤثر باشد.